Bijzondere Tweede kamerverkiezingen; wat hebben de pandemie en het gevallen Kabinet voor invloed?
Minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) heeft 15 januari 2021 gezegd dat alles eraan gedaan wordt om de verkiezingen halverwege maart door te laten gaan. De scholen moeten fungeren als stemlokalen, hier zijn de scholen huiverig over.
Experts uitten hun zorgen over Tweede kamerverkiezingen
Vorige week vroegen meerdere experts, waaronder IC-baas Diederik Gommers en jurist Wim Voermans, zich af of de verkiezingen wel kunnen doorgaan. Dit komt onder andere doordat de Britse variant van het coronavirus verder aan het oplaaien is in Nederland. Meneer Gommers vindt dat de Tweede kamerverkiezingen maar moeten worden afgezegd wanneer een exponentiële groei is in de besmettingen.
Minister Ollongren haar antwoord op die vragen is: “We moeten ervan uitgaan dat het doorgaat en we zorgen dat het veilig kan”. Uiterlijk 12 februari komt Minister Ollongren met een update over de verkiezingen. Dat het kabinet is afgetreden door de toeslagenaffaire betekent niet dat de Tweede kamerverkiezingen eerder worden gehouden. Dat het kabinet is gevallen heeft verder weinig politieke gevolgen op de datum van de verkiezingen. Minister Ollongren zei ook: “Ik wil niet vooruitlopen op politieke consequenties, maar 17 maart staat”.
Drukte wordt verdeeld en stemmen per post
Uiteraard is er nagedacht over maatregelen om de verkiezingen coronaproof te laten verlopen. De Tweede Kamerverkiezingen worden dit jaar op 17 maart gehouden, maar op 15 en 16 maart gaan in alle gemeenten een aantal stemlokalen open zodat mensen eerder kunnen stemmen. Op deze manier wordt de drukte over meerdere dagen verspreid en kunnen de verkiezingen zo veilig mogelijk worden gehouden. Kiezers die ouder dan 70 jaar zijn, kunnen hun stem ook per post uitbrengen. Half november zijn er gemeenteraad verkiezingen gehouden in gemeente Vught, ook geheel coronaproof. Dit is een goede testcase geweest voor de komende verkiezingen. De maatregelen voor die verkiezingen waren onder andere looproutes op de grond, gereinigde rode potloden en stemburealeden achter plexiglas.
Grote geschikte stemlokalen
Omdat de meeste traditionele stemlokalen niet groot genoeg zijn om 1,5 meter afstand te houden, moest er verder gekeken worden naar geschikte locaties die als stemlokalen kunnen fungeren. De conclusie was dat scholen geschikte locaties kunnen zijn. Behalve Diederik Gommers en Wim Voermans uitte de Raad voor Primair Onderwijs ook hun zorgen over de verkiezingen. De sectororganisatie vindt het “niet ideaal” dat scholen ook in coronatijd moeten fungeren als stemlokaal.
De PO-Raad draagt ook andere goede alternatieven aan; “zoals kantoorgebouwen en overheidslocaties.” De organisatie begrijpt dat deze mogelijkheden niet overal beschikbaar zijn en snapt de waarde van “de bijdrage van onze schoolgebouwen aan het goed laten verlopen van het democratische proces”. De PO-raad geeft ook gaan: “Het wordt een uitdaging om mee te werken aan de verkiezingen maar niet onmogelijk, zolang maatregelen rondom afstand en hygiëne in acht worden gehouden. Sommige scholen hebben bijvoorbeeld een grote aula of sportlokaal, soms zelfs met aparte ingang, waardoor het goed mogelijk is een stemlokaal in te richten. Er zijn ook veel schoolgebouwen waarbij het lastiger te organiseren is.”
Doorslaggevende conclusie half februari
Het ziet er nu naar uit dat we 17 maart gewoon onze stem kunnen gaan uitbrengen, volgens Minister Ollongren. Plannen om de Tweede kamerverkiezingen volledig coronaproof te organiseren zijn in volle gang. Maar op het definitieve besluit zullen we nog even moeten wachten. De verkiezingen mogen er niet voor zorgen de besmettingen groeien en andersom moeten kiezers niet bang zijn om hun stem uit te brengen door het coronavirus. 12 februari komt Minister Ollongren met een nieuwe update over de Tweede kamerverkiezingen en tot die tijd hopen we dat de Britse variant van het coronavirus er niet voor gaat zorgen dat de Nederlandse burgers hun democratisch recht niet kunnen uitvoeren.